ZAPALDUEN PEDAGOGIA (2. kapitulua)

II. kapitulua 

- Hezkuntzaren sorkuntza zapalketa tresna bezala. Horren hipotesiak. Horren kritikak.
- Problemadun hezkuntzaren sorkuntza eta askapena. Horren hipotesiak.
- Hezkuntzaren sorkuntza eta zapaltzaile – zapalduen kontraesana.
- Problemadun sorkuntza eta hezi – hezten kontraesana gainditzea: inork ez du inor hezten- inork ez du bere    burua hezten- gizakiak beraien artean hezten dira mundua bitarteko delarik
- Gizakia izate bukatu gabea delarik eta bere bukatu gabetasun hori kontziente izanik eta etengabeko mugimendua GEHIAGO IZATEKO bilaketan.

Hezkuntzaren gaur egungo ezaugarrietako bat ikasgeletan ematen den gehiegizko narrazioa eta memorizazioa dira, baina ez da aztertzen horren izaera. Adibidez, 1945.urte Bigarren Mundu Gerraren amaieratzat artzen den urtea da, baina ez da ezagun nolako eragina izan zuen gure bizitzengan eta egunerokotasunean finkatuta ditugun harremanetan. Hori kontutan izan beharrean, urtea baino ez da gogoratzen.
Freire-k egoera hau ikasleak ontzi batzuk bailira bezala proiektatzen du, zeintzuetan ezagutzak gordetzen diren. Hori horrela izanik, irakaslea gordailuzaina da eta ezaguerak gordailuak dira, egunero burutzen direnak. Hezkuntzaren sorkuntza bankariak pertsona bakoitzaren adimena eraldatzea lortu nahi du. Honela, egoera errealetara hobeto moldatzeko eta egoera horiek erraztasun handiago batekin menperatu ahal izateko.

Pasiboagoak direnean, proportzionalki egokituko dira, beraz, bere sormen ahalmena murriztu egingo da, inozentzia bultzatzen dute, eta horrek baldintzak sortzen ditu zapaltzaileak eskuzabal bezala sor daitezen. Norbanakoak ez duenean bere interesengatik eta bere emantzipazio kultural eta sozialarengatik borrokatzen, bizitzarekiko zuen maitasuna galdu balu bezala dirudi. Honelako nekrofilia da nagusitu den egoera errepikakorra eskoletan ematen den heziketan. Hala ere, Freire-k proposatzen duen pedagogia aurrekoaren kontrakoa da, berak iradokitzen du pertsona bakoitzak biofilia lortzea izatearen lanketaren bitartez, munduarekin batera egonez eta ez munduan, eta hori askapenaren bitartez lortzen da.

Horretarako beharrezkoa da hezkuntzak alienatzailea eta mekanizista izateari ustea. Hezkuntza liberatzailea norbanakoarengan ekintza kognitiboa izan behar da, zeinetan edukia ulertu eta aztertzen den, irakaslearen eta ikaslearen artean dagoen banaketa gaindituz. Alde ba tera utziz direkzio bakarreko harremana bi norabideetakoa izanez, eta honela bien hezkuntzan laguntzea, biek baitaukate hezkuntzarako ekarpenak.

Osterantzean bata bestearenganako zentzu axiologikoa galtzen bada, ekintza memorizatzaile espezifikoan bihurtzen da. Hezitzailearen papera zapalduaren hurrengo munduaren arazoan datza. Baldintza egokiak sortzea ikaskuntzak itxaropen berriak garatzeko, doxa baino haratago eginez eta logos-aren mailara heldu arte, Automatikotasun hausnarketa bat lortzeko eta berezko errealitatea aurkitzeko helburu duena.

Munduaren auntokonstrukziora erronka berriak eraginez eta bertan parte-hartze erreala eta zuzena izatea hasitako akzioekin Aurrekoak beharrezkotzat jotzen du gizakiari berari experientzia artifizialen bidez ez eragitea bere ikasketan.