lunes, 12 de diciembre de 2011

EUSKAL HERRIAK BERE ESKOLA

Gaurkoan, Euskal Herria izango dugu protagonista. Aurrekoan Afrikari buruz hitz egin nuenean, hizkuntzaren garrantzia aipatu nuen. Gaur ere hori aipatu nahi dut.  
Hizkuntza bat bizimodu bat da.

Euskaldunon hizkuntza euskara da eta euskarak ez du inolango zerikusirik gaztelaniarekin, beraz, zergatik inposatzen dizkigute haien kultura eta hizkuntza?

Horren aurrean Euskal Herriak Bere Eskola mungimendua dugu. Mugimendu honek Euskal Herriak bere eskola propioa behar duela aldarrikatzen du. Hezkuntza euskaldun baten alde dago, euskal identitatea indartzen duena eta herrikoia dena, hau da, publikoa eta hezkuntza eskubideetan oinarrituta.

Guk ere, gure herria ezagutzeko eskubidea dugu, historian zehar gertatu dena gure ikuspuntutik ezagutzeko, ez espainolen ikuspuntutik. Guk beste kultura bat dugulako, hau da, beste hizkuntza bat dugulako.

Gaur abesti batekin agurtuko dizuet, Euskal Herriak Bere Eskola proiektuaren abestia izango litzatekeena. Gozatu ezazue:

AFRIKAKO HEZKUNTZA

Pueblos aldizkarian azaltzen duen legez, afrikan 44milioi ume daude hezkuntzarik jaso gabe.
Afrikan subsaharianan 48 herrialde daude, 500 milioi pertsona bizi dira eta 1000 hizkuntza daude. Baina herrialde gehienak europarrek kolonizatu dituzte eta bertakoen hizkuntzan eragina izan dute, batez ere hezkuntzan zentratzen bagara.



Datuek diotenez, afrikako ume gehienek ez dute kurtsoa amaitzen. Gainera, lehen hezkuntza 10 urterekin hasten dira eta gutxi barru utzi behar izaten dute, batez ere neskak, ezkontza goiztiarrak direla eta.

Hekuntzan hizkuntza bakarreko kultura da nagusi, hau da, kolonizatuen hizkuntza. Honek izagarrizko eragina du etorkizuneko biztanleriarengan. Azken finean, hizkuntza bat mundua eta bizitza ikusteko modu bat da, bere kondairak dituenak, bere istorioak dituenak,... eta horrek bertako bizimodua ulertzen laguntzen du. Horregatik garrantzitsua da hezkuntzak aurrera egiteko, bertako hizkuntza ofizialean egitea, batez ere horrelako herrialde garatugabeetan, non helburua garapen falta hori gainditzea den.


jueves, 8 de diciembre de 2011

REGGIO EMILIA

Gaur, Reggio Emilia eskolen metodologiarekin natorkizue. Eskola mota hauek, Loris Malaguzzik sortu zituen. Eskola mota hauetan umea bere inguruarekin harremanetan dago momentu oro, berak erabaki guztiak hartzen dituen bitartean. Metodologia honetan sinesten dutenak, komunitatea deitzen diote eskolari, guraso, irakasle eta umeak harreman estua izaten dutelako. Eskola hauen helburua egoera atsegina eta parte hartzailea sortzea da. Metodologia hau haur hezkuntzan erabiltzen da soilik.

Bideo hau Loris Malaguzziren olerki baten oinarrituta dago:


 
Gizartea fase ezberdinetatik (jaio eta hil arte) pasatzen dela aipatzekoa da. Heldua, ume nagusi bat bezala ikusi behar dugu eta ez umea heldu txiki bat bezala, beti gara umeak baina gero eta zaharragoak eta gero eta esperientzia gehiagorekin, horren adibide, adina edota bizitzaren faseak dira.
Beste alde batetik, utopiaren ideia asko gustatu zait, beti ekintzen arrazoiaren bila ibiltzen direlako eta egunero ekintza berriak proposatzen dituztelako, honen bitartez ezinezkotzat dugun hori lortzen saiatzen gara beti zergatien arrazoia bilatuz. Gaurko haurrak, biharko haurrak eta etsiko haurrak izan behar direla kontuan hartu behar ditugularik.

Autore batzuk esaten dute jaiotzen garela dena jakinda, bakarrik falta zaigu ordenatzea, umeak dena du bere barnean eta helduak lagundu behar diogu jakintasun hori askatzen. Pentsamendu honekin helburu hauek bai funtzionatzen dutela,inguru eta baliabide egoki batzuekin haurra bere kabuz ikasteko gai da, bere ikasteko erritmoa errespetatuz eta ikaste prozesu horretan, irakaslea laguntzailea izango da,  behar den momentuetan baliabideak emango dizkio haurrari bere ikasketa aurrera eraman dezan.
Reggio emiliaren ikuspegi honi buruz, guztiz iraultzailea da, buelta osoa ematen baitio  lehen erabiltzen zen koordinazioarekin zein metodologiarekin.



miércoles, 7 de diciembre de 2011

NEKAZAL ESKOLA AUTOSUFIZIENTEA

Paraguay-n nekazal eskola autosufizientea sortu dute.

Bertako biztanleria oso txiroa da eta kontuan izanik biztanleri gehiena landetan bizi dela, Paraguay Fundazioak eskola mota hau sortzea erabaki du.

Familia gehienek ezin dute eskola ordaindu eta eskola mota honekin haien seme-alabak hezkuntza jaso dezakete, eskolak ordaintzen baitu eskola. Hau da, ikasleak nekazaritza munduko arloak lantzen dituzte eta honekin batera matematika, marketing-a... jorratzen dute. Ikasleak teoria pixkat eman eta praktikan aritzen dira denbora gehien. Praktiketatik lorturiko produktuak merkatuan saldu egiten dituzte. Era honetan, eskola bizirik mantentzen da.




Mota honetako eskolak sortzen hasi dira, bideo honetako gizonak azaltzen digun bezela:




Paraguay Fundazioak sortu duen eskola mota benetan interesgarria. Herrialde pobreetako haurrek ere hezkuntza jaso dezakete eta txirotasun hori apurka apurka desagertarazi.

TXINAKO UMEAK JASOTZEN DUTEN PRESIOA

Denok entzun dugu Txinako hezkuntza oso ona dela, ia analfabetorik ez dagoela, baina entzun ahal dugu noizbaiten nolako presioa jasatzen duten umeak?

Ume txinatar batek izugarrizko presioa jasotzen du hezkuntza aldetik, eskatzen zaien nibela oso altua da, non ikasleak bakarrik ikasteko bizitzen diren. Ez dute jolasteko denborarik izaten, eskolako zeregin larregi bete behar dituztelako.


Hezkuntzak etorkizun batean unibertsitatera joateko preparatzen ditu ikasleak, beraz, zenbat eta nota hobeak orduan eta unibertsitatera sartzeko eta lan on bat izateko aukera gehiago. Txinako ume bat eskolatik irtetzean, estraeskolarrak izaten ditu eta ondoren, eskolako etxerako lan anitzak egin behar dituzte. Askotan umeak gabeko eztakit zein ordutararte aritzen dira etxerako lanak egiten. Eta hori gutxi balitz, asteburuetan ere tutoretza klaseak izaten dituzte. Izugarria da ikasleek egiten duten sakrifizioa, eta hain da handia sortzen den konpetentzia ezin dudala imaginatu ere bizimodu hori eukitzen.

Gurasoek uste dute hau dela biderik egokiena haien seme alabak etorkizunean norbait izateko. Baina merezi al du zoriotsu eta jolasten egon behar den ume bat horrela bizitzea etorkizun batean norbait izateko?

Txinatar hezkuntzaren helburua unibertsitatera heltzea da, eta ahalik eta titulo gehien edukitzea. Baina zer gertzatzen zaie txinatarrei unibertsitatera heltzean? Askok ezin dute askatasun hori jasan, faltan somatzen dute eskolako presio hori. Horren aurrean gazte askok, bere buruaz beste egitea aukeratzen dute.

Denak daude etorkizunera begira, nagusitan zer izatera helduko diren, baina norbaitek pentsa izan du haur horrek zer nahi duen? Non geratu da haurtzaroko zoriontasuna? Merezi al du hainbeste diziplina? Non utzi dute irudimena?

Bizitzatik behin pasatzen gara eta bide horretan zoriontsu izatea garrantzitsua da, batez ere umeak garenean.


martes, 6 de diciembre de 2011

BABIES

Gaur, espainako gobernuak ezarri digun jai egun honetan, pelikula batekin natorkizue. Gaurko pelikula Babies du izena. Focus Features-ek sorturiko pelikula dokumentala da, non ume baten hezkuntzan, inguruko baliabide eta ezaugarriek nolako eragina duten azaltzen duen.

Lau ume ditugu protagonista gisa; Ponijao, Opuwon, Namibian, Afrikan, bere familiarekin bizi den haurra daukagu; Bayarjargal, Bayanchandmani-n Mongolian, bere gurasoekin bizi den haurra daukagu; Mari, Tokion bere gurasoekin bizi den haur japoniarra daukagu eta azkenik, Hattie haurra daukagu, bere gurasoekin San Frantzizkon bizi dena.


Harrigarria da ikustea nola adin berdineko haurrek, zer nolako bizitza eta garapen ezberdina duten segun eta non jaiotzen diren. Abidibidez, Afrikako haurra bi hanketan bakarrik ibiltzen ikasten duen bitartean, San Frantzizkoko haurrari lagundu egiten diote. Benetan, ikustekoa dela beharrizan berdinei, bakoitzak zein era ezberdinean aurre egiten dion.


Gomendatzen dizuet pelikula ikustea. Hor doakizue pelikularen trailerra:







ZAPALDUEN PEDAGOGIA liburuaren ondorioa

Paulo Freire-k lortu nahi duena zera da, pertsona bakoitza bere kabuz osatzea, eta ez beste batek osatu behar izatea. Horretarako eguneroko bizitzako bizipenetatik ikasketa, egoerak sortaraztea proposatu du. Gaur egungo hezkuntzan ugariak diren esperientzia artifizialak alde batera utziz. ostera, bere bizitzan arazoez betearaztea proposatzen du. Konturatu dadin estatus desberdina lortzeko beharrizana eta abileziak dituela.

Hala ere, praktika hauek berak muturreko egoera bezala definitu duena aurre egin ditzakete zailago egiten dutenari, baina gordetako estatusa galtzea zapaltzaile klasedunen erresistentziaren produktu dira eta horretarako tresna desberdinez baliatzen dira.

“ La Pedagogía del oprimido”-ko mezurik nagusiena, zapaduen liberazioan datza, baina hauek zapaltzaileen paperean bihurtu ganbe, baizik eta erreflexioaren eta jarrera kritiko betekin gizakien erreflezioa eta akzioak mundua transfornatzeko gai izatea.

Beraz nire ustez, Freuden ideiarekin bat nator, hau da bakoitzak zerbaitetan sinesten badu, hori egia dela uste badu, zergatik egin atzera? Ausarta izan behar da eta bakoitzaren ideiak defendatu egin behar dira, ezin dugu hutsi besteak zapaldu gaitzaten,gure arrazoiak eman behar ditugu, gure usteak defendatu behar ditugu, hori bai errealitatearekin biziz, ditugun ideiak zentzuzkoak izan behar dira, arrazoitzeko modukoak. Lortu ezin diren ideiak kanpoan utzi behar ditugu.

Ezin gara beti zapalduen antzera bizi, besteak esaten dutena baiezkotzat hartuz eta horien menpe bizi, pertsona bakoitza diferentea da, gizabanako bakoitzak, pentsamendu, ohitura, bizimodu, …. Diferenteak ditu beraz ideiak ezin dira inoiz berdinak izango. Bakoitzak garrantzi gehiago ematen dio gauza batzuei eta besteentzat ordea orrek ez du baliorik izango.

Adibidez, gaur egunean, emakumeen kasuan, zer gertatuko litzateke emakumeak bere eskubideengatik borrokatuko ez balute? Gizonen menpe bizi behar al dira beti? Eta non geratzen da beraien askatasuna? Zapalduak izaten jarraitu behar al dute? Ez al dute eskubiderik beraiek bizi nahi duten moduan bizitzeko? Ez al dute eskubiderik lanean soldata berdinak izateko? Mespretxurik gabe lan egiteko? Gutxinaka- gutxinaka, eta emakumeen borrokaren ondorioz, beraien ideian defendatuz, beraien boterea aurkeztuz, eskubideak lortzen ari dira, zapalduak izateari utzi diote.